Minh Ho&Minh Ho Dao wrote:Thay Lời TựaThi Tập "Tình Đẹp Như Mơ" của Minh Hồ &Minh Hồ Đào * * * * *
Nhạc sĩ GS Hàn Lâm TS Lê Mộng Nguyên
Em hỡi em ! Vì sao em chưa gởi
Lá thư tình anh đợi đã từ lâu
Buổi chiều nào hai đứa mới gặp nhau
Lòng xao xuyến, dạt dào, anh mơ mộng
Chuyện tình yêu sẽ lấp dần khoảng trống
Mười năm lòng lắng đọng tiếng đàn thương
Đứt dây cung ái chuốc nhận đoạn trường
Anh nuốt lệ đau thương, buồn số kiếp !
(Em Hỡi Em ! MH, tr. 40)
Theo luật phu xướng phụ họa của Tình Chàng Ý Thiếp (Tập I) và Hoa Nở Vườn Yêu (Tập V) của đôi uyên ương thi sĩ, thư trả lời chất chứa nỗi sầu vương :
Anh hỡi anh ! Hôm nay em viết lại
Lá thư này anh đợi biết bao lâu
Em nào quên chiều đó mình gặp nhau
Đêm đêm ngủ hồn vào trong giấc mộng
Chuyện tương lai sẽ lấp thay chỗ trống
Mười năm trời cô đọng mật yêu thương
Trên đất khách em cay đắng miên trường
Thầm đổ lệ xót thương sầu hết kiếp !
(Anh Hỡi Anh ! MHĐ, tr. 41)
Với rất nhiều hạnh phúc, tôi đã giới thiệu, ngày 8 th. 3-2004, thi tập Hoa Nở Vườn Yêu của MH-MHĐ, là một... Tập thơ tình mà có thể xem như một tập thư tình nồng cháy giữa đồng tác giả (Hai đứa mình tuy hai mà một, Hai đứa mình tuy một mà hai... - Thơ Nhật Vũ và Nhật Linh). Hơn một năm sau, thư tình vẫn nồng cháy qua những lời thơ ân ái giữa hai người trao đổi cho nhau, mặc dầu thời gian qua : “ Rồi mai tuổi sẽ xế chiều / Tóc em thay sắc muối tiêu. Đời mình / Không còn những nét tươi xinh / Như hoa héo nhụy trơ mình nắng mưa...” (Ngày Mai-MHĐ, tr. 17) : tình (vẫn) đẹp như mơ dù trong hoàn cảnh / Trăm khó khăn cũng quyết vượt qua / Dù bao thời gian vẫn giữ đậm đà / Cho trọn vẹn tình ta luôn tươi đẹp... (Tình Đẹp Như Mơ-MH,tr.48 ). Nàng họa lại, trong ánh dương ngày hôn phối :
Em mơ ước tình ta nên chàng thiếp
Chiếc xe hoa chở chàng Rể cô Dâu
Họ hàng hai bên vang tiếng chúc cầu
Hai đứa thương đến răng long tóc bạc
(Em Mơ Ước-MHĐ, tr. 49)
Từ ngày tôi viết Thay Lời Tựa cho Hoa Nở Vườn Yêu (Tập V của Tình Chàng Ý Thiếp do Hội Thơ Tài Tử Việt Nam Hải Ngoại xuất bản năm 2004), và nhất là sau khi tôi tâm tình với đồng bào quốc nội và hải ngoại trên Radio Free Vietnam-Phân Bộ Paris, ngày thứ tư 16 th. 2-2005 nhân mùa Saint-Valentin, về một gương mẫu vẹn toàn của tình yêu bất diệt qua hai ông bà Hồ Minh Cảnh đã thề nguyện thương nhau cho đến ngày tận thế (Khi nào trời lặn hướng đông / Thì đây mới đứt chỉ hồng nợ duyên), giới văn nghệ sĩ VN hải ngoại tìm thấy trong thơ Minh Hồ-Minh Hồ Đào một diễn tả siêu việt của chồng vợ sắt son, đã làm rung động tâm linh mỗi một người. Đó là bí quyết sự thành công mau lẹ và xứng đáng mà thi phẩm Tình Chàng Ý Thiếp đã đem lại cho hai đồng tác giả trên thế giới. Thi phẩm Tình Đẹp Như Mơ (mà MH-MHĐ sẽ cho ra trong năm 2006 nhân dịp Đại Hội lưỡng niên-lần thứ 5 của HTTTVNHN, với 5 Tập đã in từ 2001 : Tình Đẹp Như Mơ, Chuyện Tình Trăm Năm, Chuyện Chúng Mình, Tiếng Thơ Tiếng Lòng, Yêu Nhau Muôn Thuở), tương tự TCYT (2004), là một tuyệt tác, một đóa hoa mặt trời sáng chói trong không trung văn hóa Việt Nam... Tôi đã đọc nhiều thơ, tôi cũng là người đã cho nhiều suy niệm trong lãnh vực này lúc tôi viết thư ngày 28 th. 6-2003, sau khi được tặng Tình Chàng Ý Thiếp (Tập I), đã nói lên ... nỗi bàng hoàng xúc động vô cùng trước những lời thơ của MH-MHĐ, tuy ngắn về lượng nhưng về phẩm vẹn toàn, đượm ngát tình yêu vợ chồng, bao la như biển đại dương và bất diệt trong hạnh phúc thời gian. Thơ MH-MHĐ từ nay được mọi người yêu chuộng, nâng niu... Qua Trang Nhà của hai người trên mạng lưới, chúng ta không những được thưởng thức tài năng xúc cảm trong tình yêu vợ chồng, mà đôi lúc còn rơi lệ khi nhà thơ nữ hướng về cố quận là nơi sinh sống của người mẹ tuổi 90 :
Bao giờ về lại quê hương
Nhìn hoa mai nở nhớ thương cho vừa
Vấn vương lòng mãi quê xưa
Gặt mùa lúa chín sớm trưa ruộng đồng
Xứ người ngày tháng chờ mong
Đêm nằm thao thức tuôn dòng lệ rơi...
(Trái Tim Đau-Thơ MHĐ)
Thơ MH-MHĐ cũng vì thế đã được nhiều nghệ sĩ hứng cảm, chăm lo... Nhạc sĩ ca sĩ Bùi Kim Cương chẳng hạn đã phổ nhạc - trong một thời hạn tối cao kỷ lục 3 bài của Minh Hồ trong Tình Đẹp Như Mơ (Tập 1) : Một Nửa Đời Ta (tr.18 ), Suối Mơ (tr. 20), Em Hỡi Em (tr. 40) và Núi Tình (tr. 31) của MHĐ. Hơn nữa, nhạc sĩ Hiếu Anh đã phổ thơ MH : Tình Đẹp Như Mơ (tr.48 ), Tình Anh (tr.38 ) và thơ MHĐ : Anh Có Thấy (tr.47)... cùng luôn 3 bài thơ trong Tình Chàng Ý Thiếp xb năm 2004 : Đừng (tr. 61), Hãy Cho Nhau (tr. 153), Anh Ước (tr. 92), và ngoài hai thi phẩm TCYT và TĐNM là bài Tình Cha, cũng như Bùi Kim Cương với Mừng Mẹ 90, Giấc Mơ (thơ MHĐ) và Lê Mộng Nguyên với Trái Tim Đau (thơ MHĐ) và Quốc Hận 30 Năm (thơ MH-MHĐ)... Được nhiều nhạc sĩ chiếu cố như MH-MHĐ, từ trước tới nay tôi chỉ biết có hai nhà thơ lẫy lừng Phạm Ngọc và Hà Nguyên Du... Sáng tác một bản nhạc phổ thơ để lại cho đời, theo nhà thơ Đỗ Bình đã nói tổng quát trong Chiều Tha Hương (thứ bảy 3 th. 6-2000 tại Viện Đông Nam Á, Paris) nhân dịp Trăng Mờ Bên Suối của Lê Mộng Nguyên được trình bày qua giọng hát của Khánh Ly : “ ... trong bản nhạc, lời phải là lời thơ mà ý thì là ý nhạc, tất là nhạc sĩ đã bắt được cái tính nhạc (nghĩa là hồn của bản nhạc) ở trong thơ; và cái bài thơ đó chỉ được phổ một lần mà thôi... ‘’
Tình Đẹp Như Mơ (Tập I của thi phẩm TĐNM) gồm cả thảy 40 bài phu xướng phụ họa, lúc nào cũng ái ân ân ái, lúc nào cũng say đắm đắm say, lúc nào cũng thư tình thư mến, lúc nào cũng duyên chồng nghĩa vợ :
Tình đẹp như mơ luôn luôn tha thiết
Nỗi sướng vui không tiếp giây buồn
Trên bờ môi nở những nụ hoa hôn
Thơm phảng phất ngây hồn người muôn thuở...
(Tình Đẹp Như Mơ-Minh Hồ,tr.48 )
Nàng tiếp nối, trong giấc mộng tuyệt vời :
... Em mơ ước tình đẹp như phong cảnh
Chẳng bao giờ hội tụ gió can qua
Chữ phu thê mãi mãi nét đậm đà
Đến phút cuối vẫn là tình yêu đẹp
(Em Mơ Ước-MHĐ, tr. 49)
“ Người ơi gặp gỡ làm chi, Trăm năm biết có duyên gì hay không”. Cũng như trong Truyện Kiều, chủ đề duyên kiếp luôn phảng phất trong TĐNM (Tập I) :
Thiên duyên hai họ Hồ Đào
Gặp nhau mùa hạ đã trao hoa tình
Ước mơ cuối chặng đời mình
Tìm được hạnh phúc, gia đình ấm êm
Bây giờ anh đã có em
Buồn giăng ngày tháng trong tim không còn
Cuộc đời tô lại màu son
Hương lòng lan tỏa, nụ hôn nồng nàn
(Thiên Duyên-MH, tr. 22)
Minh Hồ Đào có cái duyên của Thúy Kiều (là gặp gỡ Hồ Minh Cảnh), nhưng không mang cái nghiệp rất nặng của vai chính Đoạn Trường Tân Thanh, mà cũng là nỗi lòng của tác giả đại thi hào Nguyễn Du (Rằng hay thì thật là hay, Nghe ra ngậm đắng nuốt cay thế nào !). Cho nên lời thơ nàng thật sáng sủa (Trong như tiếng hạc bay qua) để ca ngợi duyên tình không nặng nợ tài hoa :
Tiền định đôi lứa Hồ Đào
Tình vương nắng hạ đón chào hai ta
Núi thương, biển nhớ thiết tha
Thuyền duyên ghé chốn xa nhà lạ quê
Quên bao nỗi khổ ê chề
Với lòng mong ước được về quê hương
Ngoài trời đêm phủ màng sương
Không gian bát ngát mùi hương hoa Quỳnh
Thiên thu tạc dạ nghĩ tình
Vần thơ xướng họa bên bình trà xanh
Đắm say ngày tháng an lành
Nghe chim ríu rít trên cành ban mai
(Tiền Định-MHĐ, tr. 23)
Trong viên mãn cuộc đời, ông bà Hồ Minh Cảnh ca ngợi tình yêu và những kỷ niệm không bao giờ phai lạt : “ Gọi tên em những đêm buồn / Đọc thư em viết như nguồn suối mơ / Tìm trong ký ức làm thơ / Con đường phố vắng bây giờ mưa giăng” (Suối Mơ-MH, tr. 20)... Chàng kết cuộc : “ Xin cuộc tình cuối thiên đàng / Đi về chung lối thiếp chàng có nhau” ; và nàng cảm tác : “ Tương tư một khối tình yêu / Buồn vui chia sẻ trăm điều ngả nghiêng / Thiên thu thác mộng bình yên / Cho nhau say đắm triền miên cuối đời” (Thác Mộng-MHĐ, tr. 21). Làm sao Minh Hồ quên được mùa hè năm ấy dưới ánh trăng mờ hai đứa nguyện thề thủy chung : “ Trên môi còn đọng giọt / Mật ân ái nồng nàn / Bóng đêm trùm dáng ngọc / Quay cuồng cả không gian... (Trăng Thề, MH, tr. 26). Và người em, người tình, người vợ hiền thỏ thẻ như trong một giấc mơ : “ Ta nhìn nhau đắm đuối / Dưới ánh trăng mùa hè / Thực hư đời trạm cuối / Mong huyền bí chở che ?” (Canh Tàn-MHĐ, tr. 27). Đời trạm cuối ? Chủ đề thứ hai của TĐNM thật vậy là bóng thời gian trôi qua không ngừng, song không lay chuyển được mối tình muôn thuở giữa hai người :
Dù cho vật đổi sao đời
Tình già, tình cuối không rời xa nhau
Không màng lễ hỏi trầu cau
Ngập tràn hạnh phúc bạc đầu răng long
(Sáng Trăng-MH, tr. 10)
Nàng cảm tác, tin tưởng vững chắc nơi... “ Tình trong giây phút mà thành thiên thâu” của Félix Arvers đối với Marie Nodier (x. Sonnet d’Arvers, Khái Hưng dịch) :
Nếu đời phai nhạt màu xinh
Tóc thay màu úa ; lung linh xuân về
Trần gian mãi đọng lời thề
Hướng tây trời mọc phu thê không còn !
(Ánh Trăng Rằm-MHĐ, tr. 11)
Nếu như người ta thường nói : “ Tuổi trẻ chỉ có một thời” (La jeunesse n’a qu’un temps), tuổi xế chiều là vĩnh viễn với những kẻ mến thương nhau... Bởi vì : “ Trong tim anh bóng với hình / Hình em anh nguyện khắc in suốt đời / Dù nay tóc đã bạc rồi / Nhưng anh cảm thấy thơ ngây vẫn còn” (Hình Bóng-MH, tr. 14). Để trả lời cho chàng luôn nhắc nhở ... “ Bỗng một chiều gặp người cùng cảnh ngộ / Lòng ta dâng cơn sóng biển yêu thương” (Biển Thương-MH, tr. 30), nàng thú thật :
“ Một chiều hè gặp anh đồng cảnh ngộ / Tận đáy lòng em hé nụ yêu thương”...
Có lẽ đôi tình nhân thề nguyện
Kiếp lai sinh gặp lại nối tơ xưa
Vật đổi sao đời vẫn không lay chuyển
Thiếp và chàng hạnh phúc dẫu già nua !
(Núi Tình-MHĐ, tr. 31)
Nếu tình anh bao la như biển đại dương, tình em lên cao và nồng cháy như hỏa diệm sơn ! Cách đây 5 năm, tôi có viết một bài phê bình về : “ Nhẹ Bước Vào Thơ của Thảo Chi Bùi Mỹ Hoa, hay là cõi mộng của một tình yêu tinh khiết” trên nguyệt san Nghệ Thuật-Montréal của NS Lê Dinh (số 71, th. 2-2000), nay cảm tác Tình Đẹp Như Mơ (Tập I) của Minh Hồ-Minh Hồ Đào, tôi xin nói thêm ở đây là một tình yêu tinh khiết man mác giữa hai vợ chồng mà trời đất vạn vật làm chứng kiến (như trong Paul et Virginie của Bernardin de Saint-Pierre) và những vần thơ tuyệt diệu đượm ngát hương thơm của một cuộc đời :
Dịu dàng dưới ánh bình minh
Cành hoa rực rỡ, hương hình không phai
Dù cho gió thổi mây bay
Tình yêu trường cửu, tháng ngày bên nhau
(Hoa Tình-MH, tr.28 )
---------------------------------------------------------------------------------------
Đêm qua em nằm chiêm bao
Thấy con bướm trắng bay vào phòng the
Đậu trên tấm ảnh mùa hè
Năm xưa năm xửa bạn bè gởi cho
Dòng sông Cửu, tỉnh Mỹ Tho
Biết bao kỷ niệm qua đò ngày xuân
Nằm trong tiềm thức lâng lâng
Bây giờ dĩ vãng xa gần hiện ra...
Bướm bay tới đậu cành hoa
Hoa hồng anh tặng thuở mà mới quen
Giật mình thức dậy mở đèn
Bướm đâu chẳng thấy, bóng đêm bao trùm
(Bướm Đêm-MHĐ, tr. 29).
Paris, ngày 29 tháng 7 năm 2005
Nhạc sĩ, GS Hàn Lâm TS Lê Mộng Nguyên “Khi nào Trời lặn hướng đông
Thì đây mới đứt chỉ hồng nợ duyên” Minh Hồ “ Trần gian mãi đọng lời thề
Hướng tây Trời mọc phu thê không còn” Minh Hồ Đàohttp://www.daothinh.perso.cegetel.net/